شرکتها در هر سال به فکر استراتژی هستند و برایشان مهم است که برای سال پیش رو چه استراتژی اتخاذ کنند.
برای تدوین استراتژی هم بررسی مسائل داخلی شرکت مهم است و هم اینکه در محیط اقتصاد ملی و بینالمللی چه اتفاقی در حال رخ دادن است. طبیعی است که هر مدیری با تلفیق این استراتژیها با مسائل داخلیاش به استراتژیهای نهایی میرسد. به همین دلیل به آنها استراتژی «ژنریک» گفتهام. چون کلی هستند و هر شرکتی با توجه به مسائل داخلی خود باید از آنها استفاده کند. دلیل پیشنهاد این استراتژیها اتفاقاتی است که در اقتصاد ایران و جهان پیشبینی میشود. به همین دلیل این استراتژیها بیشتر مایه محیطی دارند. درباره این استراتژی میتوان به این موارد اشاره کرد:
- به نظر میرسد دولت به انضباط پولی وفادار باشد و بانک مرکزی، همانگونه که تاکنون عمل کرده است، در سال ۹۵کار خود را ادامه دهد، در نتیجه در سال ۹۵ما شاهد کمبود پول در اقتصاد کشور خواهیم بود. با توجه به تنگنای مالی بانکها و بدهی پایانناپذیر دولت، کمبود پول بسیار محتمل خواهد بود. با توجه به اینکه نرخ سود پایین آمده و بیشبینی میشود که دوباره پایین بیاید، بنابراین هزینه دریافت وام کاهش مییابد ولی مشکل این است که پول قابل توجهی در اختیار بانکها نیست و بنابراین کمبود نقدینگی قابل استفاده در سال ۹۵ادامه خواهد یافت. با توجه به این ویژگی سال ۹۵، پیشنهاد میشود که تولید اصل قرار نگیرد و به جای آن نقدینگی اصل قرار گیرد و تولید تابع نقدینگی شود. این روش مدیریت شرکت شاید عجیب باشد ولی برای بقای شرکتها بسیار ضروری است. به عبارت سادهتر همیشه نقدینگی تابع تولید بوده است که پیشنهاد میشود تولید تابع نقدینگی شود.
- مدیریت نقدینگی مهمترین حوزه مدیریت در شرکتها در سال ۹۵خواهد بود. بنابراین پیشنهاد میشود حداقل در دورههای زمانی یک ماهه وضعیت نقدینگی شرکت و به ویژه از طریق تهیه صورت منابع و مصارف وجوه، مدیریت و نظارت شود. اندکی بیتوجهی به مسائل نقدینگی و ارتباط آن با وضع بازار و سطح تولید میتواند شرکتها را به ورطه ورشکستگی بکشاند.
- بگذارید دولت کار خودش را بکند، شما هم کار خودتان را بکنید. دولتها تابع اولویتهای سیاسی هستند که ارتباطی با نیازهای جاری شرکتها نیست. بنابراین، براساس بررسیهای انجام شده، پیشبینی میشود که برعکس آنچه گفته میشود سال ۹۵سال سختی خواهد بود. البته بدیهی است که گشایشها نسبت به سال ۹۴بیشتر خواهد بود، ولی مسائل ایران به راحتی حل نخواهد شد. بنابراین سال ۹۵نیز، هم بهدلیل عوامل داخلی و هم به دلیل نبود تعادل ساختاری در نظام جهانی، سال سختی است بنابراین به شرکتها پیشنهاد میشود که از هر گونه سیاست تهاجمی یا سیاست توسعهای خودداری کنند و پس از بررسیهای کافی این سیاستها را اعمال کنند. بهترین استراتژی پیشنهادی ما برای سال ۹۵سیاستهای معطوف به بهینهسازی مجموعه فعالیتهای شرکت است که با سیاستهای انبساطی و انقباضی کاملا متفاوت است.
- در سال جدید به دلیل بالا بودن ارز و افزایش رقابت داخلی و خارجی بازارها کوچک خواهند بود و بنابراین شدت رقابت در سال ۹۵نسبت به سال ۹۴بیشتر خواهد شد. این مسئله یک استراتژی مهم را جلوی پای شرکتها میگذارد تا جایی که میتوانند در جهت بالا بردن توان رقابتی خود کوشش کنند. بنابراین به جای توسعه بهتر است روی پایین آوردن هزینهها (بهویژه هزینههای ثابت در شرکتهای بزرگ) و بهبود بهرهوری و کارآمدی کار شود. بهینهیابی از این منظر بسیار برای شرکتها در سال ۹۵مهم است. اینکه چگونه رقابتپذیری بالا رود بستگی به وضعیت شرکت دارد. در بعضی از شرکتها هزینه ثابت باید پایین برود و در بعضی از شرکتها لازم است سطح فناوری تغییر کند و در گروهی دیگر نیز ممکن است در استراتژی بازاریابی شرکت تغییراتی داده شود ولی مسئله مهم این است که آنهایی که سطح رقابتپذیری خود را بالا میبرند در بازار ایران ماندگار خواهند بود.
- نرخ دلار اگر در سال ۹۵جهش نداشته باشد، برای همسطح شدن با سایر متغیرهای اقتصادی لازم است افزایش داشته باشد چون تورم در حال افزایش است و نرخ دلار در حال کاهش. بنابراین با توجه به پیشبینی بالا رفتن نرخ ارز (که به نظرم اجتنابناپذیر است) پیشنهاد میشود جهتگیری شرکتها از داخل به «داخل – خارج» معطوف شود و شرکتها در حد توانایی خودشان صادرات و فعالیت های بینالمللی را در دستور کار خود قرار دهند.
- استراتژی شرکتها در سال ۹۵جدا از رقابتی بودن آنها لازم است روابط داده ـ ستانده شرکت با اقتصاد ملی و اقتصاد جهانی را هم ببیند، به کششپذیری تقاضا و درآمدی کالاهای عرضهکردنی خود توجه کند، به ساختار تقاضای خود توجه کند (که این ساختار معطوف به مصرفکننده نهایی است یا به شرکتها یا به دولت) و در عین حال ساختار بازاری که در آن فعالیت میکند را ببیند. دیدن این متغیرها در تدوین استراتژی شرکتها از اهمیت زیادی برخوردار است و چون موقعیتیابی شرکتها از این نظرها با هم فرق میکند، بنابراین شرکتها دارای استراتژی یکتا(unique) خواهند بود. در نتیجه پیشنهاد میشود از هرگونه کپی کردن استراتژیها خودداری شود.
منبع: خبر آنلاین
مرتضی ایمانیراد - عضو هیات علمی سازمان مدیریت صنعتی